Google đã loại bỏ không thương tiếc các câu hỏi đánh đố khó nhằn
trong phỏng vấn tuyển dụng và thừa nhận những câu hỏi này hoàn toàn vô
dụng trong việc tuyển đầu vào. Tuy nhiên, vẫn có nhiều công ty tiếp tục
sử dụng chúng như một cách để kiểm tra thần kinh thép của các ứng viên.
Cho
dù mục đích là kiểm tra kiến thức, sự sáng tạo hay khả năng kiểm soát
tình hình, thì những câu hỏi này đều có thể khiến cho bất cứ ai cũng
phải "đổ mồ hôi hột".
Microsoft: Có bao nhiêu trạm xăng ở Mỹ?
Tháng
6/2013, câu hỏi này được dành cho các nhà quản lý trong Chương trình
Chuyên viên cao cấp của Microsoft nhằm kiểm tra khả năng xác định quy mô
thị trường.
Làm thế nào để trả lời câu hỏi này?
Bắt
đầu bằng cách ước tính có bao nhiêu trạm xăng ở một thị trấn 30.000
dân, sau đó suy rộng ra theo tỉ lệ đó khi biết dân số Mỹ vào khoảng 314
triệu người.
Đáp án: Thực tế, theo Cục điều tra
dân số Mỹ, có tới 117.000 trạm xăng ở nước này. Trong năm 2008, cứ
2.500 người dân lại có 1 trạm xăng.
IBM: Làm thế nào để bạn thử kiểm tra một chiếc máy tính bỏ túi?
IBM yêu cầu các ứng viên kỹ sư phần mềm phải trả lời câu hỏi này vào tháng 5/2013.
Đây là một câu hỏi mơ hồ, với ít hướng dẫn và thiếu nội dung. Bạn có thể tự đặt thêm câu trả lời kiểu như sau:
Kiểm
tra các chức năng tính toán chính xác của chiếc máy tính bằng cách đánh
giá các dữ liệu nhập đầu vào có xuất ra kết quả như mong đợi không.
Ngoài ra, kiểm tra các chức năng hệ thống cơ bản của thiết bị như nút
nguồn, chức năng xóa, để xác định có khả năng gặp lỗi khi tính toán
không.
Tùy thuộc vào vị trí đang phỏng vấn, mà bạn trình bày chi tiết và đề cập sâu về các loại máy tính bỏ túi.
IBM: Có bao nhiêu quả bóng golf ở Florida?
Trong
cuộc phỏng vấn tháng 5/2013, IBM đã ra câu hỏi xác định quy mô thị
trường kiểu này để dành cho các ứng viên vào vị trí chuyên gia hoạt
động.
Để trả lời câu hỏi này, bạn có thể bắt
đầu bằng việc ước lượng dân số Mỹ, sau đó ước tỷ lệ những người chơi
golf, rồi tính ra số quả bóng golf mà mỗi người chơi trong một năm. Tiếp
đó, bạn ước tính tỉ lệ các trận golf được diễn ra ở Florida. Rồi cộng
thêm 50% các quả bóng cũ hoặc không chơi được nữa.
Trang
BrainTeaser Bibles đã dùng công thức tương tự để ước lượng, có khoảng 2
tỷ quả bóng golf được sử dụng tại Mỹ mỗi năm. Chúng ta sẽ thêm 1 tỷ quả
bóng cũ hoặc không dùng được nữa, tức là tổng số bóng golf ở Mỹ là 3 tỷ
quả. Và có khoảng 7% các trận đấu golf diễn ra tại Florida, nghĩa là có
khoảng 210 triệu quả bóng golf ở Florida.
JP Morgan: Có bao nhiêu đèn đường ở New York?
Trong
trường hợp bạn bị loại khỏi cuộc phỏng vấn ở IBM, thì chớ nên đến
JPMorgan Chase, vì tại đây họ cũng dùng những câu hỏi xác định quy mô
tương tự để đánh đố ứng viên.
Chúng ta hãy bắt
đầu với việc ước lượng số đèn trong khu vực quận Manhattan. Ước tính số
lượng các khối phố theo chiều ngang và theo chiều dọc, sau đó tính số
đèn đường trong mỗi khối. Từ đó nhân với 5 để tính số đèn của 5 quận
khác.
Đáp án là có khoảng 300.000 đèn đường ở New York, theo trang NYC.com.
Epic
Systems: 1 quả táo (apple) tốn 40 cent, 1 quả chuối (banana) tốn 60
cent, và 1 quả bưởi (grapefruit) tốn 80 cent. Hỏi 1 quả lê (pear)
tốn bao nhiêu?
Công
ty công nghệ chăm sóc sức khỏe Epic Systems đã yêu cầu các ứng viên
quản lý dự án và tư vấn viên trả lời câu hỏi này hồi tháng 2/2013.
Đây
là một cách để tìm ra đáp án liên quan đến trò chơi "Bánh xe may mắn"
(phiên bản gốc của chương trình "Chiếc nón kỳ diệu" ở Việt Nam).
Nếu
bạn tính phí 20 cent cho mỗi nguyên âm, các từ có 2 nguyên âm như
"apple" (quả táo) sẽ có tốn 40 cent, 3 nguyên âm như "banana" (quả
chuối) là 60 cent, và 4 nguyên âm như "grapefuit" (quả bưởi) là 80 cent.
Vậy, "pear" (quả lê) sẽ tốn 40 cent.
Bain: Ước lượng nhu cầu về túi nilon ở Mỹ
Trong
cuộc phỏng vấn hồi tháng 1/2013 dành cho vị trí nghiên cứu sinh cao
cấp, Bain & Company đã khiến nhiều ứng viên phải ra về, khi yêu cầu
họ trả lời câu hỏi về khả năng phân tích thị trường.
Thách
thức mà câu hỏi này đặt ra là sẽ không đầy đủ nếu chỉ phân tích dựa
trên dân số ở Mỹ. Bạn phải đưa vào phép tính cả lượng túi nilon sử dụng ở
các hộ gia đình, tại các doanh nghiệp, các nhân viên chính phủ và cho
đến khi bạn tập hợp được một số lượng đủ làm 'đau đầu' chính người phỏng
vấn của mình. Cũng phải để ý cả việc cấm sử dụng túi nilon ở các thành
phố như Los Angeles.
Theo HowStuffWorks, mỗi năm có khoảng 380 tỷ chiếc túi nilon được tiêu thụ ở Mỹ.
Digitas: Mô tả về Internet cho những người tỉnh dậy sau khi hôn mê suốt 30 năm
Các
chuyên viên phân tích ở Digitas được yêu cầu phải mô tả thứ gì đó mà
được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày của mình, ví dụ như Internet.
Để
có thể so sánh Internet với thứ gì đó đối với người vừa được đánh thức
sau 30 năm hôn mê, có thể là một bộ phim khoa học viễn tưởng. Hãy thêm
chút khiếu hài hước vào câu chuyện, nhưng chú ý đừng khiến nhà tuyển
dụng cảm giác bị xúc phạm. Hi vọng rằng bạn sẽ thuyết phục họ nhờ nỗ lực
và sự duyên dáng của mình.
American Express: Thông tin nào là hữu ích nhất trong việc ước tính số người làm việc ở một tòa nhà 30 tầng?
a. Số xe trong bãi đậu xe.
b. Số người ăn trưa trong nhà ăn.
c. Số người ở tầng 11.
Tháng 6/2013, công ty American Express đã hỏi các ứng viên cho vị trí Quản lý Chiến lược về Phân tích và Thử nghiệm câu hỏi này.
Bất
cứ 1 trong 3 thông tin này đều khá đầy đủ mà không cần thêm dữ liệu.
Nếu có thông tin về tòa nhà này ở ngoại ô hay nội đô, bạn hoàn toàn có
thể đoán được có bao nhiêu người lái xe hay đi phương tiện giao thông
công cộng để đến chỗ làm. Nếu không thì với số người ở một tầng lầu,
cũng có thể đưa ra một số ý tưởng về sức chứa mà tòa nhà có thể cung
ứng.
Điều quan trọng mà bạn cần là
phải đưa ra lý lẽ đủ sức thuyết phục trong câu trả lời của mình để loại
bỏ các đối thủ khác trong vòng phỏng vấn.
Morgan Stanley: Tại cửa hàng Starbucks ở Quảng trường Thời đại, doanh thu hàng năm là bao nhiêu?
Morgan Stanley đã hỏi các ứng viên vị trí phân tích câu hỏi này hồi tháng 3/2013.
Với
một Starbucks lúc nào cũng bận rộn ngập đầu, bạn có thể gặp khó khăn
trong việc ước lược chi phí vé bình quân và lưu lượng giao hàng mỗi giờ,
nhân với 24 giờ/ngày và nhân tiếp với 365 ngày/năm.
Như
những câu hỏi về kích thước thị trường khác, bạn hãy tự giả định bằng
cách sử dụng số vòng đi về và nhờ đó có thể ước lượng nhanh mà không mắc
lỗi.
Mỗi cửa hàng Starbucks có doanh thu bình
quân vào khoảng 1 triệu USD. Có thể đoán là ở địa điểm bận rộn như Quảng
trường Thời đại thì con số này sẽ cao gần gấp đôi.
T3
Trading: Một nhà khoa học đặt một con vi khuẩn vào một chiếc đĩa cấy
petri vào đúng giữa trưa. Cứ mỗi phút, con vi khuẩn này sẽ phân chia
thành hai. Vào đúng 1 giờ chiều, đĩa cấy petri đã đầy. Vậy thời điểm nào
chiếc đĩa đầy được 1 nửa?
Tháng 3/2013, các ứng viên của tập đoàn T3 Trading Group đã được hỏi câu hỏi này.
Không
cần nghĩ về việc tăng trưởng theo cấp số nhân. Không cầu nghĩ về loại
vi khuẩn nào có trong chiếc đĩa cấy đó. Và không nên suy nghĩ bất cứ
điều gì.
Nếu vi khuẩn này tăng gấp đôi mỗi
phút, và nó lấp đầy đĩa vào 1 giờ chiều (13 giờ) nghĩa là chiếc đĩa đã
đầy một nửa chỉ 1 phút trước, tức là lúc 12 giờ 59 phút.
Oliver Wyman: Có bao nhiêu kg khoai tây được McDonald's bán ra trong một năm ở Anh?
Câu
hỏi về kích thước thị trường này dành cho các nhà tư vấn quản lý hồi
tháng 2/2013. Công ty này đã có một danh sách các câu hỏi 'hại não' trên
trang web tuyển dụng của mình.
Giống như hầu
hết các câu hỏi dạng này, nó không chú trọng việc bạn hiểu biết ra sao
về McDonald's hay khoai tây, mà người hỏi sẽ quan tâm cách bạn tiếp cận
vấn đề.
Bắt đầu với việc ước lượng
số nhà hàng trong vùng. Đối với lượng khoai tây ở mỗi nhà hàng, bạn có
thể ước tính bằng số lượng các đơn đặt hàng khoai tây chiên mỗi ngày,
lượng khoai tây trong mỗi yêu cầu của khách và 1 kg khoai làm ra được
bao nhiêu suất bán. Tất cả điều này cho thấy bạn là người có trí tuệ
thông suốt.
Theo The Telegraph, McDonald's đã sử dụng hơn 200 triệu kg khoai tây ở Anh năm 2011.
Susquehanna
International Group: Tính xác suất để 5 người có độ tuổi khác nhau ngồi
quanh một chiếc bàn tròn theo chiều độ tuổi tăng dần hoặc giảm dần?
Câu hỏi này dành cho các ứng viên phỏng vấn vị trí trợ lý kinh doanh hồi tháng 3/2013.
Đây là cách tiếp cận các khả năng có thể xảy ra.
Đánh
số cho mỗi người 1, 2 , 3 , 4 , 5 theo thứ tự tuổi ban đầu của họ, có 5
cách mà họ có thể ngồi quanh chiếc bàn tròn để có tuổi tăng dần là [1 2
3 4 5 ] [2 3 4 5 1] [3 4 5 1 2] [4 5 1 2 3] [5 1 2 3 4].
Sẽ có tổng số [5 x 4 x 3 x 2 x 1] khả năng để sắp xếp chỗ ngồi quanh bàn.
Sau đó lấy 5 chia cho [5 x 4 x 3 x 2 x 1] ta được xác suất là 1/24.
Thùy Phương
Theo Trí Thức Trẻ/BusinessInsider